برای آشنایی با مقایسه ی انواع کمپوست و کود دامی و کود شیمیایی سایت را مطالعه کنید
مقایسه ی انواع کمپوست و کود دامی و کود شیمیایی
خاک های مناطق خشک و نیمه خشک کشور ما که بیش از هشتاد درصد زمین¬های کشاورزی را تشکیل می دهد از نظر مواد آلی فقیر هستند.
برای بهبود باروری و حاصلخیزی خاک های کشاورزی، افزودن مواد آلی به آن ها ضروری است، اما منابع محدود سنتی مواد آلی همچون کود حیوانی جوابگوی نیاز روز افزون بخش کشاورزی به کود آلی نیست ؛ از این رو استفاده از مواد زائد مختلف دیگر همچون مواد زائد جامد آلی، لجن فاضلاب، زائدات کشاورزی و مواد زائد جامد صنعتی به عنوان مواد آلی رو به گسترش است.
در بین کودهای آلی، ورمی کمپوست اقتصادی¬ترین منبع تولید نیتروژن است. کاربرد ضایعات آلی از جمله کودهای دامی، لجن فاضلاب، کمپوست زباله شهری و مانند آن در خاک، یک روش مناسب برای نگهداری ماده آلی خاک، بهسازی خاک فرسوده و تامین عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان است.
در مورد اثرات مفید ورمی کمپوست می¬توان به بهتر شدن پایداری خاک دانه های خاک و کاهش خطر فرسایش اشاره کرد و این که کمپوست می تواند موجب افزایش تخلخل خاک و ظرفیت نگهداری آب خاک شود و از تغییر اسیدیته خاک جلوگیری کرده و موجب رهاسازی عناصر غذایی مورد نیاز گیاه شود. کودهای شیمیایی از عوامل اصلی حفظ حاصلخیزی خاک به شمار می روند ولی کاربرد زیاد آن ها به همراه عملیات مدیریتی نامناسب باعث شده که مقدار ماده آلی خاک به شدت کاهش داده و این امر روی ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک تاثیر گذاشته و خطر فرسودگی این خاک ها را افزایش می دهد با مصرف تن در هکتار ورمی کمپوست حاصل از زباله های شهری در سبزی ها، عملکرد به میزان درصد افزایش می یابد.
فیبرت و همکاران مشاهده نمودند با مصرف تن کمپوست در هکتار، عملکرد محصول پیاز درصد افزایش یافت. این محققان دلیل افزایش عملکرد را بهبود سطح تغذیه، بالا رفتن نفوذپذیری و تهویه و فعالیت های میکروبی در ناحیه ریشه عنوان نمودند. امروزه مصرف کودهای شیمیایی بویژه عناصر ریز مغذی در کشاورزی و گلخانه ها تاحدی اجتناب ناپذیر است.
کود های شیمیایی حاوی عناصر مورد نیاز و قابل جذب برای گیاه می باشند. استفاده از کودهای شیمیایی چه به صورت خاک مصرف و چه بصورت محلول پاشی باعث افزایش عملکرد و رشد گیاهان بویژه در محیط گلخانه می شوند. اما درصورت عدم مصرف صحیح و اصولی، به شدت اثرات نامطلوب زیست محیطی و اکولوژیکی برجای گذاشته و عامل بروز بیماریهای خاصی از جمله ناراحتی های گوارشی و مسمومیت می باشد.
کودهای دامی با داشتن انواع مختلفی ازعناصر غذایی اعم از کم مصرف و پرمصرف و بهبود خصوصیات خاک باعث افزایش عملکرد گیاهان می شود. از طرفی استفاده از کود های دامی از لحاظ اقتصادی، مسائل زیست محیطی، اکولوژیکی، احتمال شیوع بیماریها، آفات و علفهای هرز در مزارع دارای محدودیت هایی می باشد و این مسائل در گلخانه که محیطی به شدت حساس است مخاطرات بیشتری ایجاد می کند.
ورمی کمپوست زباله¬های شهری به عنوان یک کود آلی مقرون به صرفه با توان مناسب و با ارزش می¬تواند به عنوان جایگزینی مناسب در کشاورزی پایدار و کشت آلی، از جایگاه ویژه ای برخوردار باشد . از طرفی مصرف کمپوست زباله شهری در خاک نگرانی¬هایی را نیز با توجه به خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مواد موجود در آن ایجاد نموده است. از جمله آن می توان به جنبه عناصر مسموم کننده، عدم اطمینان از ارزش غذایی مواد موجود در آن برای تغذیه گیاه و عواقب زیست محیطی در خصوص انتقال آلاینده ها از خاک به آب های زیرزمینی و گیاهان و تجمع عناصر سنگین در خاک با گذشت زمان اشاره نمود
ورمی کمپوست ها که از تجزیه بیولوژیکی (با استفاده از کرم خاکی) کمپوست و زباله های شهری بوجود می آیند، عناصر قابل دسترس و مفیدی برای گیاهان دارند.
کرم های خاکی با خوردن کمپوست و تجزیه آن و تبدیل و تحولاتی که در شکل مواد غذایی ایجاد می کنند، قابلیت جذب عناصر غذایی را افزایش می دهند.
از طرفی کود کمپوست با توجه به ویژگی های خاص خود، غالب مواد تشکیل دهنده، مقدار مورد مصرف در خاک، قابلیت بهبود خصوصیات فیزیکی و ساختمان خاک و افزایش ظرفیت نگهداری رطوبت، نقشی مشابه با کود دامی درخاک ایفا کرده و باعث افزایش عملکرد در تمام گیاهان مورد مطالعه دراین طرح شده است. کمپوست منجر به افزایش میزان کربوهیدرات و برخی عناصر غذایی ماکرو می شود که این افزایش می تواند به دلیل اثرات مثبت کمپوست در افزایش سطح ریشه در واحد حجم خاک، کارایی مصرف آب و فعالیت فوسنتزی باشد که مستقیما روی فرآیندهای فتوسنتزی و تولید کربوهیدرات ها موثر هستند.
منبع:البرز پارسه